บทความพิเศษ ไข่เค็มไชยา GI
ไข่เค็มไชยา ที่มีคุณภาพดี หรือ รสชาดดี ต้องแปรรูปจากไข่เป็ดสดที่มีคุณภาพดีเท่านั้น(ไข่แดงร่วนเป็นทราย สีแดง มีความมัน ไข่ขาวนุ่ม รสไม่เค็มจัด กลิ่นหอม ไม่เหม็นคาว) ปัจจุบัน มีผลิตภัณฑ์ไข่เค็มไชยาทั้งในอำเภอไชยา และจังหวัดต่าง ๆ ของประเทศ โดยนำไข่เป็ดสดจากพื้นที่และแหล่งเลี้ยงเป็ดไข่ทั่ว ๆ ไป ซึ่งมีต้นทุนการผลิตต่ำกว่ามาแปรรูป แล้วบรรจุกล่อง ระบุข้างกล่องบรรจุภัณฑ์ ไข่เค็มไชยา หรือ ไข่เค็มไชยาแท้ แต่คุณภาพมีความแตกต่างจากไข่เค็มไชยาที่แปรรูปจากไข่เป็ดสดที่เลี้ยงในพื้นที่อำเภอไชยา จังหวัดสุราษฎร์ธานี ซึ่งเป็นแหล่งกำเนิด
ของไข่เค็มไชยา เพราะมีแหล่งอาหารเป็ดไข่ ตามธรรมชาติ และสิ่งแวดล้อมทางภูมิศาสตร์เอื้อให้เกิดการผลิตไข่สดที่มีคุณภาพดีที่สุดแห่งหนึ่งของประเทศ
บรรจุภัณฑ์ไข่เค็มไชยา หรือไข่เค็มไชยาแท้ ที่แปรรูปและวางจำหน่ายในพื้นที่หลายจังหวัด ทำให้ผู้บริโภคส่วนใหญ่ เข้าใจว่าเป็นไข่เค็มที่ผลิตจากแหล่งกำเนิด คือ อำเภอไชยา เนื่องจากที่ผ่านมาไข่เค็มไชยาไม่มีการควบคุม
หรือมีสัญลักษณ์ที่สามารถแยกแยะสินค้า ในการประกอบการตัดสินใจซื้อของผู้บริโภค
เพื่อคุ้มครองสิทธิเกษตรกรผู้เลี้ยงเป็ดไข่ ผู้แปรรูปไข่เค็มในอำเภอไชยา และรวมถึงการคุ้มครองสิทธิผู้บริโภคไข่เค็มไชยา จังหวัดสุราษฎร์ธานี โดยสำนักงานปศุสัตว์จังหวัดสุราษฎร์ธานี ร่วมกับหน่วยงานบูรณาการ ได้สนับสนุนเกษตรกรผู้เลี้ยงเป็ดไข่ และผู้แปรรูปไข่เค็มไชยา ในพื้นที่อำเภอไชยา รวมตัวจัดตั้งสหกรณ์เลี้ยงเป็ดฯ และได้กำหนดแนวทางการดำเนินการ ขบวนการผลิตกำกับตั้งแต่ฟาร์มเลี้ยงเป็ดไข่ สถานที่แปรรูปไข่เค็ม การบรรจุภัณฑ์ ต้องผ่านการรับรองจากคณะกรรมการ และมีฟาร์มเลี้ยงเป็ด สถานที่แปรรูปอยู่ในอำเภอไชยา เพื่อคัดกรองฟาร์มเลี้ยงเป็ดไข่ และสถานที่แปรรูปไข่เค็มไชยาให้มีคุณภาพ และนำไปสู่การขออนุญาตจากกรมทรัพย์สินทางปัญญา กระทรวงพาณิชย์
ซึ่งได้รับอนุญาตให้ใช้สัญลักษณ์สิ่งบ่งชี้ทางภูมิศาสตร์ (Geographical Indications : GI) บนกล่องบรรจุภัณฑ์ไข่เค็มไชยา ตั้งแต่เดือน มีนาคม 2556 เป็นต้นมา ในเบื้องต้นมีผู้ได้รับอนุญาตให้ใช้สัญลักษณ์ GI จำนวน 16 ราย
โดยใช้ไข่เป็ดสดจากฟาร์มเลี้ยงเป็ดไข่ที่มีคุณสมบัติตามที่กำหนดและผ่านการรับรองจากคณะกรรมการฯจำนวน 41 ราย
เพื่อรักษาอาชีพการเลี้ยงเป็ดไข่ของเกษตรกร และสืบทอดภูมิปัญญาท้องถิ่นการแปรรูปไข่เค็มไชยา เพื่อความมั่นคงทางอาชีพ สร้างความมั่นคงทางอาหาร และความปลอดภัยในอาหาร การจัดซื้อ/จัดหาไข่เค็มไชยา ผู้บริโภคควรพิจารณาสัญลักษณ์ GI ข้างกล่องบรรจุภัณฑ์ ซึ่งเป็นสินค้าที่ได้รับการตรวจสอบและรับรองจากคณะกรรมการแล้ว
ด้วยความปารถนาดี
จาก หน่วยงานบูรณาการกำกับไข่เค็มไชยาเป็นสินค้าสิ่งบ่งชี้ทางภูมิศาสตร์ : GI